Stal 1.3243 - Kobaltowy Superbohater w Świecie Narzędzi Skrawających
Stal szybkotnąca HS6-5-2-5, znana także jako stal 1.3243, stanowi jeden z kluczowych materiałów w przemyśle obróbki metalu. Ze względu na swoją unikalną kombinację wytrzymałości, odporności na wysokie temperatury oraz doskonałe właściwości skrawające, znajduje zastosowanie w najbardziej wymagających aplikacjach.
Stal 1.3243, znana również jako SK5M lub HS6-5-2-5, to jeden z najważniejszych materiałów w świecie narzędzi skrawających. Jej unikalna kombinacja wytrzymałości, odporności na wysokie temperatury i doskonałych właściwości skrawających sprawia, że jest niezastąpiona w najbardziej wymagających aplikacjach przemysłowych. Bogaty skład chemiczny, obejmujący węgiel, chrom, molibden, wanad, wolfram i kobalt, zapewnia jej wyjątkowe właściwości. Proces hartowania stali 1.3243 wymaga podgrzania do 1200–1240 °C, z następującym chłodzeniem w powietrzu, oleju lub gazie. Wyżarzanie przeprowadza się w temperaturze 540–570 °C, co zapewnia osiągnięcie twardości w zakresie 64–67 HRC.
Stal 1.3243 jest wykorzystywana głównie do produkcji narzędzi o wysokiej wydajności skrawania, w tym wiertnic, frezów oraz narzędzi do obróbki drewna. Jej wyjątkowa odporność na zużycie i odkształcenia termiczne, a także zdolność do pracy w podwyższonych temperaturach bez utraty twardości, sprawiają, że jest niezwykle ceniona w przemyśle. W porównaniu do innych stali narzędziowych, jak 1.2379 czy stal 1.2344, stal 1.3243 oferuje wyższą odporność na zużycie i lepszą zdolność do pracy w podwyższonych temperaturach dzięki dodatkowi kobaltu. Jest to kluczowy czynnik przy wyborze materiału na narzędzia o podwyższonej trwałości.
Skład Chemiczny
Stal 1.3243 charakteryzuje się bogatym składem chemicznym, który zapewnia jej wyjątkowe właściwości. Zawiera ona:
| C | Mn | Si | Cr | Mo | V | Ni | W | Co | Nb |
| 0,93 | - | - | 4,00 | 5,00 | 1,90 | - | 6,20 | 4,80 | - |
Obróbka Cieplna
Proces hartowania stali 1.3243 wymaga podgrzania do 1200–1240 °C, z następującym chłodzeniem w powietrzu, oleju lub gazie. Wyżarzanie przeprowadza się w temperaturze 540–570 °C, co zapewnia osiągnięcie twardości w zakresie 64–67 HRC.
Właściwości Fizyko-Chemiczne
Stal ta jest niezwykle odporna na zużycie i odkształcenia termiczne. Gęstość tej stali wynosi 8,2 g/cm³, co przekłada się na jej znakomitą stabilność wymiarową oraz zdolność do pracy w podwyższonych temperaturach bez utraty twardości.
Twardość w stanie dostawy: Maksymalnie 269 HB (Brinell Hardness)
Właściwości Fizyczne i Termiczne
Przewodność cieplna: W temperaturze pokojowej wynosi około 27,4 W/mK. Wartość ta wskazuje na umiarkowaną zdolność do przewodzenia ciepła, co jest typowe dla stali szybkotnących zwiększających wydajność w wysokich temperaturach.
Współczynnik rozszerzalności cieplnej
- W zakresie temperatur 20–100 °C wynosi około 9,7 x 10^-6/K
- W zakresie temperatur 20–300 °C wynosi około 11,0 x 10^-6/K
Te właściwości przekładają się na wysoką odporność na zmiany temperatury, co jest kluczowe przy obróbce skrawaniem materiałów wymagających wysokiej precyzji. Dzięki stabilności wymiarowej w różnych warunkach pracy, stal 1.3243 jest bardzo ceniona w produkcji narzędzi.
Dobrze przeprowadzona obróbka cieplna, obejmująca hartowanie i odpuszczanie, pozwala na uzyskanie optymalnych właściwości mechanicznych i termicznych, zapewniając narzędziom wykonanym ze stali 1.3243 długą żywotność i wydajność.
Zastosowania
Stal 1.3243 jest wykorzystywana głównie do produkcji narzędzi o wysokiej wydajności skrawania, w tym wiertnic, frezów oraz narzędzi do obróbki drewna. Użytkowanie tej stali jest szczególnie powszechne w przemyśle wymagającym narzędzi o wysokiej wydajności skrawania i długiej żywotności.
Porównanie z innymi stalami narzędziowymi
W porównaniu do innych stali narzędziowych, jak 1.2379 czy 1.2344, stal 1.3243 oferuje wyższą odporność na zużycie i lepszą zdolność do pracy w podwyższonych temperaturach dzięki dodatkowi kobaltu. Jest to kluczowy czynnik przy wyborze materiału na narzędzia o podwyższonej trwałości.
Normy i Standardy
Stal 1.3243 jest produkowana głównie zgodnie z normą:
- DIN EN ISO 4957: Jest to norma określająca stali narzędziowe, w tym stali szybkotnące, które są używane do produkcji narzędzi wymagających wysokiej wytrzymałości na zużycie i odporności termicznej. Norma ta szczegółowo określa skład chemiczny, właściwości mechaniczne oraz wymagania dotyczące obróbki cieplnej dla różnych gatunków stali narzędziowych.
Poniżej znajduje się szczegółowe nazewnictwo dla tej stali według różnych standardów oraz informacje, według jakich norm jest produkowana:
Nazewnictwo Stali 1.3243 Według Różnych Norm
- DIN EN ISO 4957: 1.3243
- AISI (American Iron and Steel Institute): M35
- BS (British Standards): BM35
- JIS (Japanese Industrial Standards): SKH55
- SS (Swedish Standard): 2723
- GOST (Russian Standard): R6M5K5
- UNE (Spanish Standard): F.5613
- AFNOR (French Standard): Z90WDKCV 06-05-05-04-02
Nazwa Polska
W Polsce stal ta może być oznaczana zgodnie z europejskim standardem DIN EN ISO 4957, jednak najczęściej jest określana jako SK5M. W praktyce przemysłowej w Polsce stosuje się również międzynarodowe oznaczenia, takie jak np. AISI M35.
Podsumowanie
Stal 1.3243, dzięki swoim unikalnym właściwościom, stanowi niezastąpiony materiał w zaawansowanej technologicznie produkcji narzędzi skrawających. Jej wyjątkowa odporność na warunki ekstremalne czyni ją pierwszym wyborem dla inżynierów i specjalistów materiałowych na całym świecie.
FAQ: Stal 1.3243 (HS6-5-2-5)
Stal 1.3243, znana również jako HS6-5-2-5, to zaawansowana stal szybkotnąca z dodatkiem kobaltu. Jest szeroko stosowana w produkcji narzędzi skrawających, które są narażone na działanie wysokich temperatur, takich jak wiertła, frezy, oraz narzędzia do obróbki drewna i metalu.
Główne składniki chemiczne tej stali to węgiel (C), chrom (Cr), molibden (Mo), wanad (V), wolfram (W) oraz kobalt (Co). Te elementy są odpowiedzialne za jej wysoką wytrzymałość na ścieranie i odporność na temperaturę.
Stal 1.3243 charakteryzuje się gęstością około 8,2 g/cm³, przewodnością cieplną wynoszącą 27,4 W/mK oraz współczynnikiem rozszerzalności cieplnej od 9,7 do 11,0 x 10^-6/K, co sprawia, że jest odporna na deformacje termiczne.
Dla uzyskania optymalnych właściwości, stal 1.3243 powinna być hartowana w temperaturze 1200–1240 °C, a następnie odpuszczana w temperaturze 540–570 °C. Te procesy zwiększają jej twardość oraz odporność na wysokie temperatury i obciążenia mechaniczne.
Stal ta jest produkowana zgodnie z normą DIN EN ISO 4957, która zapewnia, że stal spełnia międzynarodowe standardy dotyczące jakości i składu stali narzędziowych.
Informacja prawna: Niniejszy post ma charakter wyłącznie informacyjny i służy celom handlowym i marketingowym. Firma IK Stal nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje wynikające z zastosowania zawartych w nim informacji. Użytkownik powinien samodzielnie zweryfikować wszystkie dane i zalecenia zawarte w tym poście, korzystając z fachowych wydawnictw i źródeł branżowych.