Stal narzędziowa do pracy na zimno 1.2746 / 45NiCrMoV16-6 – specyfikacje i zastosowanie
Stal 1.2746, znana również jako 45NiCrMoV16-6, to zaawansowany technologicznie materiał stosowany przede wszystkim w przemyśle narzędziowym. Charakteryzuje się wysoką wytrzymałością i twardością, co sprawia, że jest idealnym wyborem dla specjalistów szukających niezawodnych rozwiązań w zakresie obróbki metali i produkcji narzędzi.
Skład chemiczny stali 1.2746 / 45NiCrMoV16-6
| C | Si | Mn | P | S | Cr | Mo | V | Ni |
| 0,41 – 0,49 | 0,15 - 0,35 | 0,60 - 0,80 | max. 0,03 | max 0,03 | 1,40 – 1,60 | 0,73 – 0,85 | 0,45 - 0,55 | 3,80 - 4,20 |
Obróbka skrawaniem i spawanie stali 1.2746 / 45NiCrMoV16-6
Stal 1.2746, ze względu na swoją twardość i wytrzymałość, może stanowić wyzwanie podczas obróbki skrawaniem. Jednak stosowanie odpowiednich technik i narzędzi pozwala na skuteczną obróbkę tego materiału. W przypadku wiercenia, frezowania czy toczenia zaleca się użycie narzędzi ze spiekiem metalicznym lub węglików spiekanych, które są odporne na zużycie i zapewniają lepszą jakość powierzchni.
Właściwości fizyko-chemiczne stali 1.2746 / 45NiCrMoV16-6
Stal ta cechuje się bardzo wysoką udarnością oraz doskonałą odpornością na zużycie, dzięki czemu znajduje zastosowanie w produkcji narzędzi o wysokim obciążeniu, takich jak noże do cięcia metali. Stal 1.2746 oferuje również dobrą odporność na pęknięcia i wykazuje stabilne zachowanie podczas hartowania, co umożliwia osiągnięcie twardości w zakresie 52-54 HRC.
Stal narzędziowa 1.2746 (45NiCrMoV16-6) wykazuje szereg właściwości fizycznych i termicznych, które czynią ją idealnym materiałem do zastosowań wymagających wysokiej wytrzymałości i trwałości. Oto podsumowanie kluczowych właściwości fizycznych i termicznych tej stali:
1. Gęstość: Stal 1.2746, podobnie jak większość stali stopowych, ma gęstość w przybliżeniu 7,85 g/cm³, co jest typowe dla stali o wysokiej zawartości niklu i chromu.
2. Moduł Younga: Charakterystyczny dla stali, moduł Younga dla 1.2746 jest zazwyczaj w zakresie 210 GPa, co wskazuje na jej sztywność.
3. Przewodność cieplna: Stal ta ma umiarkowaną przewodność cieplną, która zmienia się w zależności od temperatury i obróbki, ale zwykle oscyluje wokół wartości typowych dla stali stopowych.
4. Rozszerzalność cieplna: Współczynnik rozszerzalności cieplnej dla stali 1.2746 może się różnić w zależności od składu i obróbki, jednak ogólnie mieści się w zakresie 11-13 µm/m°C, co jest typowe dla stali stopowych z dodatkami niklu.
5. Temperatura topnienia: Podobnie jak inne stali stopowe, stal 1.2746 topi się w zakresie temperatur od około 1370°C do 1520°C.
6. Odporność na temperaturę: Jest odporna na działanie wysokich temperatur, zachowując dobrą twardość i wytrzymałość mechaniczną nawet po długotrwałej ekspozycji na ciepło.
Zastosowania w kontekście właściwości stali 1.2746 / 45NiCrMoV16-6
Dzięki tym właściwościom, stal 1.2746 jest szczególnie przydatna w aplikacjach wymagających wysokiej wytrzymałości na ścieranie i udarność, jak narzędzia do cięcia metali czy elementy maszyn poddawane intensywnemu obciążeniu mechanicznemu i termicznemu. Idealnie nadaje się również do zastosowań w narzędziach stosowanych w niskich temperaturach, gdzie zachowanie właściwości mechanicznych jest kluczowe.
Właściwości te sprawiają, że stal 1.2746 jest ceniona w branżach takich jak metalurgia, produkcja narzędzi, a także w inżynierii mechanicznej i materiałowej.
Obróbka cieplna stali 1.2746 / 45NiCrMoV16-6
Podstawowe procesy obróbki cieplnej dla stali 1.2746 obejmują:
Hartowanie: 920-980°C, zależnie od wymaganej twardości powierzchniowej, z hartowaniem w oleju dla prostych części lub w powietrzu dla bardziej złożonych kształtów.
Odpuszczanie: Zaleca się przeprowadzenie w temperaturze 160-200°C, aby osiągnąć optymalną twardość i właściwości mechaniczne.
Przybliżone, międzynarodowe odpowiedniki stali narzędziowej 45NiCrMoV16-6, wg norm PN, EN, DIN, AISI, GOST i innych
| Kraj / Norma | Oznaczenie stali | Uwagi |
| Polska (PN) | 45NiCrMoV16‑6 | Po przyjęciu norm zharmonizowanych PN‑EN stosuje się dokładnie symbol europejski; w starszych materiałach nie występuje odrębna nazwa PN, dlatego w dokumentach jakości zaleca się zostawić zapis EN + numer 1.2746 |
| Europa (EN ISO 4957) | 45NiCrMoV16-6 | Oficjalne oznaczenie wg EN ISO 4957 |
| Niemcy (DIN) | 1.2746 / 45NiCrMoV16-6 | Klasyfikacja wg DIN 17350 |
| Austria (ÖNORM) (BÖHLER) | K601 | Oficjalnie podany przez producenta jako bezpośredni odpowiednik 1.2746; patrz karta „BÖHLER K601” |
| USA (AISI/ASTM) | Brak odpowiednika | Brak oficjalnego odpowiednika stali 1.2746 wg AISI – najbliżej AISI P6 / L6 (ale te mają mniej Cr i brak V); przy odbiorze należy traktować je jako przybliżone, nie zamienne 1‑do‑1 |
| Wielka Brytania (BS) | Brak odpowiednika | Nie przypisano dedykowanego symbolu; w praktyce stosuje się zapis EN lub markę handlową |
| Francja (AFNOR) | 45NCD16 | Zgodny odpowiednik stali 1.2746 wg AFNOR |
| Włochy (UNI) | 45NiCrMoV16KU | Brak odpowiednika stali 1.2746 wg UNI. Zgodne z EN/ISO |
| Czechy (ČSN) | 19655 | Podaje się najbliższy odpowiednik wg CSN dla stali 1.2767 ‑ X45NiCrMo4, Ni ~4 %, Cr ~1,5 %, Mo ~0,4 %, V śladowe; ma minimalnie niższą zawartość V i Mo niż 1.2746, ale w większości zastosowań jest akceptowany jako zamiennik |
| Japonia (JIS) | Brak odpowiednika | katalog JIS G 4404 nie przewiduje stali o tak wysokiej zawartości niklu; japońscy dostawcy używają oznaczenia 1.2746 lub nazw handlowych (Viking, CRV2). Nie należy zastępować jej tokijskimi gatunkami SNCM‑ (bo mają tylko ~3 % Ni i brak V). |
| Rosja (GOST) | Brak odpowiednika | Brak bezpośredniego odpowiednika stali 1.2746 wg GOST– producenci oferują materiał pod numerem 1.2746 lub marką (NiCrMoV‑45) |
Porównanie stali 1.2746 / 45NiCrMoV16-6 z innymi stalami narzędziowymi
W porównaniu z innymi stalami narzędziowymi z tej grupy, jak 1.2767 czy 1.2363, stal 1.2746 oferuje wyższą odporność na obciążenia dynamiczne oraz lepsze właściwości przy niskich temperaturach, co czyni ją preferowanym materiałem w trudnych warunkach przemysłowych.
Wnioski
Stal narzędziowa 1.2746 jest wyjątkowym materiałem dla inżynierów materiałoznawców i metalurgów, oferującym nie tylko wysokie parametry mechaniczne, ale także stabilność i trwałość w ekstremalnych warunkach przemysłowych. Dzięki swoim właściwościom, znajduje szerokie zastosowanie w nowoczesnej obróbce metali i produkcji narzędzi.
FAQ: o stali 1.2746 / 45NiCrMoV16-6
Stal 1.2746 zawiera węgiel (C) w przedziale 0,41-0,49%, krzem (Si) 0,15-0,35%, mangan (Mn) 0,60-0,80%, fosfor (P) maks. 0,025%, siarkę (S) maks. 0,020%, chrom (Cr) 1,40-1,60%, nikiel (Ni) 3,8-4,2%, molibden (Mo) 0,73-0,85% oraz wanad (V) 0,45-0,55%.
Stal 1.2746 jest produkowana głównie według normy DIN ISO 4957, która obejmuje stali narzędziowe wykorzystywane w obróbce na zimno i na gorąco, zapewniając szczegółowe wymagania co do składu chemicznego i właściwości mechanicznych.
Stal 1.2746 jest stosowana głównie w produkcji narzędzi ciężkich, takich jak noże do cięcia metali, formy do prasowania na gorąco oraz w innych aplikacjach, gdzie wymagana jest wysoka wytrzymałość na obciążenia dynamiczne i zachowanie właściwości w niskich temperaturach.
Dla stali 1.2746 zaleca się hartowanie w temperaturze 920-980°C, z chłodzeniem w oleju lub na powietrzu dla złożonych kształtów. Odpuszczanie powinno być przeprowadzane w temperaturze 160-200°C, w celu osiągnięcia optymalnej twardości i właściwości mechanicznych.
Stal 1.2746 charakteryzuje się gęstością około 7,85 g/cm³, modułem Younga około 210 GPa oraz umiarkowaną przewodnością cieplną i rozszerzalnością cieplną w zakresie 11-13 µm/m°C. Jej temperatura topnienia waha się w przedziale 1370-1520°C, co jest typowe dla stali stopowych.
Informacja prawna: Niniejszy post ma charakter wyłącznie informacyjny i służy celom handlowym i marketingowym. Firma IK Stal nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje wynikające z zastosowania zawartych w nim informacji. Użytkownik powinien samodzielnie zweryfikować wszystkie dane i zalecenia zawarte w tym poście, korzystając z fachowych wydawnictw i źródeł branżowych.