Stal 1.2379 – niezawodny materiał dla przemysłu narzędziowego
Stal 1.2379, znana również jako NC11LV / X153CrMoV12 lub D2, jest jedną z najczęściej używanych stali narzędziowych, którą wykorzystuje się m.in. do produkcji noży. Ta wysokostopowa stal narzędziowa charakteryzuje się wysoką zawartością węgla (ok. 1,5%) oraz dodatkami chromu, molibdenu i wanadu, co nadaje jej wyjątkowe właściwości użytkowe.
Kluczowe cechy stali 1.2379
Najważniejsze cechy użytkowe stali 1.2379 to:
- Twardość: Stal 1.2379 po odpowiednim hartowaniu osiąga twardość na poziomie 58-61 HRC. Dzięki temu wykonane z tego rodzaju stali narzędzia są niezwykle twarde.
- Odporność na ścieranie: Wysoka zawartość chromu (12%) oraz dodatki molibdenu i wanadu zapewniają doskonałą odporność na ścieranie. Dzięki temu wykonane z tej stali narzędzia są wyjątkowo trwałe i wytrzymałe, nawet przy intensywnym użytkowaniu.
- Odporność na korozję: Choć 1.2379 nie jest stalą nierdzewną w pełnym znaczeniu tego słowa, jej wysoka zawartość chromu zapewnia pewną odporność na korozję.
- Stabilność wymiarowa: Stal 1.2379 charakteryzuje się wysoką stabilnością wymiarową podczas obróbki cieplnej, co oznacza, że minimalizuje odkształcenia i zmiany wymiarów po hartowaniu i odpuszczaniu.
- Hartowność: Stal 1.2379 wymaga precyzyjnego procesu hartowania, aby uzyskać optymalne właściwości. Proces hartowania przeprowadza się w temperaturze 1020-1040°C, a następnie odpuszczanie w temperaturze 150-200°C, co zapewnia odpowiednią równowagę między twardością a wytrzymałością.
Metody zastosowania stali 1.2379
Stal 1.2379 jest szeroko stosowana w produkcji narzędzi, w tym noży, zwłaszcza tych, które muszą sprostać wymagającym warunkom pracy. Ze względu na swoje właściwości, stal 1.2379 jest używana m.in. do produkcji narzędzi tnących, matryc i stempli, gdzie wymagana jest wysoka odporność na ścieranie i stabilność wymiarowa.
Stal 1.2379 jest też ceniona przez knifemakerów na całym świecie za swoje doskonałe właściwości mechaniczne i wytrzymałość, co czyni ją idealnym materiałem do produkcji wysokiej jakości noży i narzędzi tnących.
Skład chemiczny
Elementy składowe w % masowych:
| C | Mn | Si | Cr | Mo | V | Ni | W | Co | Nb |
| 1,45-1,60 | - | 0,70-1,00 | 11,00-13,00 | 0,70-1,00 | 0,70-1,00 | - | - | - | - |
Obróbka cieplna
Wyżarzanie: 830 – 850 °C, 4-6 godzin, chłodzenie w piecu
Odprężanie: 600 – 650 °C, 2-3 godziny, chłodzenie w piecu
Hartowanie: 1000 – 1050 °C, w oleju, ciepłej kąpieli lub powietrzu
Odpuszczanie: w poniższych danych
Wartości dla twardości przy hartowaniu w 1060 °C i dwukrotnym odpuszczaniu:
100 °C: 63 ±1HRC
200 °C: 61 ±1HRC
300 °C: 59 ±1HRC
400 °C: 58 ±1HRC
500 °C: 58 ±1HRC
Twardość robocza: HRC 60 – 63
Właściwości fizyko-chemiczne i termiczne
Stal 1.2379 oferuje doskonałą twardość, 60-62 HRC po hartowaniu i odpuszczaniu oraz wysoką odporność na zmęczenie i pęknięcia. Jest łatwa w obróbce i umożliwia osiągnięcie gładkiej powierzchni po polerowaniu. Dzięki zrównoważonemu składowi, stal ta jest odporna na deformacje termiczne i oferuje stabilność wymiarową w trakcie obróbki cieplnej.
Właściwości fizyczne i termiczne:
1. Gęstość: Około 7,7 do 7,8 kg/dm³, co jest typowe dla stali narzędziowych.
2. Elastyczność (Moduł Younga): Około 210 kN/mm², co wskazuje na dobrą sztywność materiału.
3. Współczynnik Poissona: Około 0,3, co jest typowe dla stali.
4. Przewodność cieplna: W temperaturze pokojowej około 20 W/m·K, co jest istotne przy obróbce termicznej i w warunkach operacyjnych narzędzi.
5. Współczynnik rozszerzalności cieplnej: Około 10,4 x 10^-6 K^-1 w zakresie temperatury od 20°C do 100°C, co jest ważne przy zmianach temperatury podczas procesów obróbczych.
6. Twardość w stanie dostawy: ≤ 250 HB, wyżarzana
7. Wytrzymałość na rozciąganie przy dostawie: 830 N/mm²
8. Specyficzny opór elektryczny: 0,65 Ω·mm²/m
9. Temperatura topnienia: Stal ta zaczyna topić się w temperaturze około 1420°C do 1460°C.
10. Odporność na utlenianie: Dobra odporność na utlenianie w podwyższonych temperaturach do około 400°C, co jest ważne przy długotrwałej obróbce cieplnej.
11. Temperatura krytyczna (Ac1): Około 800°C, co jest kluczowe przy planowaniu procesów hartowania i odpuszczania.
Zastosowanie
Stal 1.2379 znajduje zastosowanie w produkcji narzędzi takich jak:
- Noże do cięcia wysokowytrzymałych materiałów
- Komponenty maszyn wykorzystywanych w warunkach wysokiego obciążenia
- Narzędzia do cięcia wysokowydajnościowe (matryce i stemple)
- Frezy
- Narzędzia do radełkowania
- Narzędzia do cięcia, wykrawania i tłoczenia
- Narzędzia do walcowania i toczenia gwintów
- Narzędzia do obróbki drewna
- Noże maszynowe
- Formy do tworzyw sztucznych
- Przyrządy pomiarowe
- Narzędzia do technik sztancowania
- Narzędzia do ciągnienia, głębokiego tłoczenia i prasowania na zimno
- Narzędzia prasowe dla przemysłu ceramicznego
- Walce do zimnego walcowania dla wielowalcowych stojaków
- Narzędzia do formowania i gięcia
Porównanie z innymi stalami
W porównaniu do innych popularnych stali narzędziowych, jak 1.2344 czy 1.2363, stal 1.2379 oferuje lepszą odporność na ścieranie i wyższą twardość, co czyni ją idealnym wyborem dla narzędzi wymagających długotrwałej wytrzymałości pod dużym obciążeniem.
Gatunek 1.2379 charakteryzuje się doskonałą wytrzmałością, jak i hartownością. Odporność na korozję oraz polerowalność są na dobrym poziomie. Podobnie jak większość stopowych stali narzędziowych, gatunek 1.2379 źle się spawa.
Stal 1.2379 jest znana pod różnymi nazewnictwami zależnie od norm i systemów klasyfikacyjnych różnych krajów. Oto nazwy tej stali według różnych standardów:
- DIN EN ISO 4957: 1.2379 / X153CrMoV12
- AISI (Amerykański Instytut Stali i Żelaza): D2
- UNS (Zjednoczony Numeracyjny System): T30402
- BS (Brytyjskie Standardy): BD2
- JIS (Japoński Instytut Standaryzacji): SKD10
- AFNOR (Francuska Organizacja Normalizacyjna): Z160CDV12
- SS (Szwedzka Norma Stali): 2210
- UNE (Hiszpański Standard): X153CrMoV12
- PN (Polska Norma): NC11LV
Stal 1.2379 jest produkowana głównie zgodnie z DIN EN ISO 4957, co jest normą międzynarodową określającą rodzaje stali narzędziowej do pracy na zimno. Produkcja tej stali obejmuje szereg procesów, które gwarantują jej wysoką jakość i odporność na warunki pracy. Procesy te obejmują między innymi:
1. Wytapianie stali: Użycie odpowiednio dobranych surowców i precyzyjne kontrolowanie składu chemicznego.
2. Walcowanie lub kucie: Formowanie wstępnych kształtów, takich jak pręty, blachy czy bloki.
3. Hartowanie i odpuszczanie: Obróbka cieplna mająca na celu uzyskanie pożądanych właściwości mechanicznych, takich jak twardość i odporność na ścieranie.
4. Obróbka końcowa: Cięcie, szlifowanie i obróbka CNC w celu osiągnięcia finalnych wymiarów i kształtów produktów.
Każdy z tych etapów jest ściśle monitorowany i regulowany, aby zapewnić, że stal spełnia wymogi określone przez odpowiednie normy i specyfikacje klienta.
FAQ: co chcecie zapytać o stal 1.2379
Stal 1.2379, znana również jako X153CrMoV12, jest ledeburytyczną stalą narzędziową do pracy na zimno, charakteryzującą się wysoką odpornością na ścieranie i zachowaniem wymiarów po hartowaniu.
Stal ta znajduje zastosowanie w produkcji narzędzi o wysokich wymaganiach wytrzymałościowych, takich jak matryce, stemple, noże maszynowe, formy do tworzyw sztucznych oraz narzędzia do cięcia, walcowania i toczenia gwintów.
Skład chemiczny obejmuje węgiel (1.45-1.60%), chrom (11.0-13.0%), molibden (0.70-1.00%), wanad (0.70-1.00%), oraz minimalne ilości krzemu, manganu, siarki i fosforu.
Obróbka cieplna obejmuje wyżarzanie (830-850 °C), odprężanie (600-650 °C), hartowanie (1000-1050 °C) oraz odpuszczanie, gdzie twardość osiąga 63 ± 1 HRC przy 100 °C po dwukrotnym odpuszczaniu.
Właściwości fizyczne obejmują gęstość 7.7 do 7.8 kg/dm³, moduł Younga około 210 kN/mm², przewodność cieplną około 20 W/m·K, oraz współczynnik rozszerzalności cieplnej około 10.4 x 10^-6 K^-1.
Stal charakteryzuje się wysoką wytrzymałością na rozciąganie, dobrą odpornością na zmęczenie i pęknięcia, oraz stabilnością wymiarową podczas obróbki cieplnej.
Stal 1.2379 oferuje lepszą odporność na ścieranie i wyższą twardość w porównaniu do stal 1.2344 i 1.2363, co czyni ją idealnym wyborem dla narzędzi wymagających długotrwałej wytrzymałości pod dużym obciążeniem.
Międzynarodowe odpowiedniki to m.in. AISI D2, JIS SKD10, AFNOR Z160CDV12, oraz BS BD2.
Kluczowe zalety to doskonała hartowność, udarność, odporność na korozję oraz polerowalność, co sprawia, że jest ona ceniona w produkcji narzędzi o skomplikowanych wymaganiach.
Tak, stal ta bardzo dobrze nadaje się do polerowania, osiągając wysoki poziom wykończenia powierzchni.
Informacja prawna: Niniejszy post ma charakter wyłącznie informacyjny i służy celom handlowym i marketingowym. Firma IK Stal nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje wynikające z zastosowania zawartych w nim informacji. Użytkownik powinien samodzielnie zweryfikować wszystkie dane i zalecenia zawarte w tym poście, korzystając z fachowych wydawnictw i źródeł branżowych.