Stal nierdzewna na noże użytkowe 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C

Stal 1.4034, X46Cr13 inaczej zwana 4H13 lub AISI 420C, to wysokowęglowa stal nierdzewna martenzytyczna o podwyższonej twardości i dobrej odporności na korozję, szeroko stosowana w produkcji noży użytkowych, narzędzi chirurgicznych oraz elementów precyzyjnych.

Kluczowe cechy stali 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C

Stal 1.4034 jest popularnym gatunkiem stali nierdzewnej wykorzystywanej w knifemakingu oraz produkcji narzędzi. Jest to stal chromowa, która dzięki wysokiej zawartości chromu (około 13%) charakteryzuje się doskonałą odpornością na korozję oraz dobrą twardością. Jej najważniejsze cechy to:

• Twardość: Po odpowiednim hartowaniu, stal 1.4034 osiąga twardość na poziomie 54-58 HRC. Twardość ta zapewnia dobrą zdolność do utrzymywania ostrej krawędzi tnącej, co jest istotne w produkcji noży.
• Odporność na korozję: Dzięki wysokiej zawartości chromu, stal 1.4034 charakteryzuje się doskonałą odpornością na korozję. Jest to kluczowe dla noży i narzędzi używanych w wilgotnym środowisku lub w kontakcie z żywnością.
• Hartowność: Stal 1.4034 ma dobrą hartowność, co pozwala na uzyskanie jednorodnej struktury po hartowaniu i odpuszczaniu. Proces hartowania przeprowadza się w temperaturze 950-1050°C, a następnie odpuszczanie w temperaturze 200-300°C.
• Skrawalność: Stal 1.4034 jest stosunkowo łatwa do obróbki mechanicznej przed hartowaniem, co umożliwia precyzyjne formowanie i wykończenie ostrzy.
• Łatwość polerowania: Ze względu na swoją strukturę, stal 1.4034 jest łatwa do polerowania, co pozwala na uzyskanie estetycznego, lustrzanego wykończenia ostrzy i narzędzi.

Metody zastosowania stali 1.4034

Stal 1.4034 jest szeroko stosowana w knifemakingu do produkcji noży kuchennych, myśliwskich oraz kieszonkowych. Dzięki swojej doskonałej odporności na korozję i dobrej twardości, noże wykonane z tej stali są idealne do użytku w wilgotnych środowiskach oraz do kontaktu z żywnością. Stal 1.4034 jest również wykorzystywana do produkcji noży chirurgicznych, narzędzi medycznych oraz części maszyn, które wymagają wysokiej odporności na korozję i dobrej wytrzymałości mechanicznej. Noże wykonane z tej stali cechują się długą żywotnością, co czyni je niezawodnymi narzędziami w różnych warunkach użytkowania. Dzięki swoim unikalnym właściwościom, stal 1.4034 jest ceniona przez knifemakerów i producentów narzędzi na całym świecie.

Cechy stali 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C, które mają wpływ na jakość produkowanych noży i narzędzi tnących.

• Odporność na zużycie: Dzięki wysokiej zawartości węgla oraz dodatkom stopowym, stal 1.3343 charakteryzuje się bardzo wysoką odpornością na zużycie. To sprawia, że narzędzia wykonane z tej stali są wyjątkowo trwałe i mogą wytrzymać intensywne użytkowanie.
• Hartowność: Stal 1.3343 ma doskonałą hartowność, co pozwala na uzyskanie jednorodnej struktury po hartowaniu i odpuszczaniu. Proces hartowania przeprowadza się w temperaturze 1180-1230°C, a następnie odpuszczanie w temperaturze 550-600°C.
• Odporność na wysokie temperatury: Stal 1.3343 zachowuje swoje właściwości mechaniczne nawet przy wysokich temperaturach pracy, co jest istotne przy obróbce szybkościowej oraz intensywnym użytkowaniu narzędzi.
• Skrawalność: Pomimo wysokiej twardości, stal 1.3343 jest stosunkowo łatwa do obróbki mechanicznej, co pozwala na precyzyjne formowanie i wykończenie ostrzy oraz narzędzi.

Skład chemiczny stali 4H13 / 1.4034 / 420C / X46Cr13

Informacja prawna: Niniejszy post ma charakter wyłącznie informacyjny i służy celom handlowym i marketingowym. Firma IK Stal nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje wynikające z zastosowania zawartych w nim informacji. Użytkownik powinien samodzielnie zweryfikować wszystkie dane i zalecenia zawarte w tym poście, korzystając z fachowych wydawnictw i źródeł branżowych.

Właściwości mechaniczne stali 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C

W stanie wyżarzonym zmiękczająco:

• Wytrzymałość na rozciąganie Rm: 750 – 850 MPa
• Wydłużenie A5: ≥ 10%
• Twardość: ≤ 230 HB

Po hartowaniu i odpuszczaniu:

• Twardość: 52 – 56 HRC (typowa wartość po hartowaniu to 54 HRC)
• Rm: do 2000 MPa (w stanie zahartowanym)

Obróbka cieplna stali 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C

• Wyżarzanie zmiękczające:
  740 – 800°C, powolne chłodzenie w piecu.
• Hartowanie:
  1000 – 1050°C, chłodzenie w oleju lub powietrzu.
• Odpuszczanie:
  150 – 200°C, 1 – 2 godziny (dla uzyskania twardości 52–54 HRC).
• Wyżarzanie odprężające:
  600 – 700°C, powolne chłodzenie.

Odporność na korozję stali 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C

• Bardzo dobra odporność na korozję w środowisku naturalnym oraz w kontakcie z żywnością i wieloma środkami czyszczącymi.
• UWAGA: W stanie wyżarzonym odporność korozyjna jest ograniczona – najlepsza odporność występuje po zahartowaniu i precyzyjnym wypolerowaniu powierzchni.
• Nie zaleca się długotrwałego kontaktu z solą i kwasami organicznymi.

Spawalność stali 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C

• Stal generalnie nie jest zalecana do spawania.
• W przypadku konieczności spawania zalecane jest podgrzewanie do 200–300°C, stosowanie niskowęglowych materiałów dodatkowych i obróbka cieplna po spawaniu.

Obrabialność stali 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C

• Dobra obrabialność w stanie wyżarzonym, umiarkowana po hartowaniu.
• Zaleca się stosowanie ostrych narzędzi i umiarkowanych prędkości skrawania.

Zastosowanie stali 4H13 / 1.4034 / X46Cr13 / AISI 420C

• Noże użytkowe i kuchenne
• Noże techniczne i narzędziowe oraz medyczne (np. skalpele, nożyczki chirurgiczne)
• Części maszyn wymagające twardości i odporności na korozję (wałki, trzpienie, śruby precyzyjne)
• Elementy sprężynujące i narzędzia pomiarowe

Przybliżone, międzynarodowe odpowiedniki stali nierdzewnej X46Cr13, wg norm PN, EN, DIN, AISI, GOST i innych

Podsumowanie

1.4034 (X46Cr13, 4H13, AISI 420C) to klasyczna stal nierdzewna do noży i narzędzi, zapewniająca po hartowaniu wysoką twardość i odpowiedni balans pomiędzy wytrzymałością a odpornością na korozję. Najlepsze właściwości użytkowe osiąga po precyzyjnej obróbce cieplnej i polerowaniu. Ze względu na bardzo dobrą czystość, łatwą dostępność oraz szerokie zastosowanie, pozostaje jednym z najczęściej wybieranych gatunków stali nierdzewnych w produkcji noży użytkowych i technicznych.