Na co zwracać uwagę przy zakupie stali narzędziowej?
Stal to surowiec mający zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu. Z tego względu występuje on w licznych wariantach o właściwościach dostosowanych do określonych funkcji.
Cechy stali narzędziowej w zależności od zastosowania
Stal narzędziowa musi cechować się wysokim stopniem twardości, udarności oraz odporności na ścieranie. Powinna też być niewrażliwa na odkształcanie i zużycie.
Ze względu na rodzaj zastosowania rozróżniamy jej następujące warianty:
- Stale do pracy na zimno
Produkuje się z nich narzędzia wykorzystywane do pracy w temperaturze nieprzekraczającej 180 stopni. Stale do pracy na zimno dzielimy na stopowe oraz niestopowe. Wybierając pośród określonych wariantów, zwróćmy uwagę na ich twardość i odporność na ścieranie. Bardziej elastyczne z nich mogą okazać się podatne na odkształcanie. Istotnym czynnikiem jest również hartowność poszczególnych gatunków.
- Stale do pracy na gorąco
Wykorzystywane do produkcji narzędzi stosowanych w temperaturze 250-700 stopni. Powinny być przede wszystkim odporne na zmęczenie cieplne i zniekształcanie pod wpływem temperatury. Stal narzędziowa do pracy na gorąco musi też wykazywać odporność na erozję, skrawalność i obciążenia dynamiczne.
Należy dobrać gatunek stali w zależności od temperatury, jakiej będzie poddawana - poniżej 420 stopni stosuje się stale chromowe, powyżej - te z domieszką molibdenu, wanadu i wolframu. Dobry gatunek będzie cechował się wysoką przewodnością cieplną zapobiegającą powstawaniu tzw. pęknięć ogniowych.
- Stale szybkotnące
Przeznaczone są do produkcji narzędzi skrawających, co oznacza, że muszą być twarde i odporne na działanie gorąca. Ich najważniejsze właściwości to udarność, odporność na ścieranie oraz niewrażliwość na odpuszczające działanie ciepła. Podstawowe elementy składu tego typu stali to molibden i wolfram - od poziomu ich zawartości zależą jej właściwości tnące.
- Stale na formy do tworzyw sztucznych
Muszą być odporne na korozję i działanie agresywnych środków chemicznych. W zależności od zastosowania powinny też posiadać twardość umożliwiającą fakturowanie powierzchniowe. Ponadto w celu uzyskania maksymalnego poziomu polerowalności zalecane jest wybieranie materiałów po przetopie elektrożużlowym.
- Pozostałe rodzaje stali narzędziowej
Zależnie od sposobu wykorzystania powinny charakteryzować się wysoką udarnością i odpornością na zużycie oraz zniekształcanie. Muszą też być łatwe w obróbce. Istotne wartości to również twardość i niewrażliwość na ścieranie.