Do jakich narzędzi wykorzystuje się stal narzędziową?

Stal narzędziowa wykorzystywana jest do produkcji narzędzi przeznaczonych do obróbki wszystkich pozostałych materiałów. Jakie przedmioty powstają z poszczególnych rodzajów stali narzędziowej?

Co produkuje się ze stali narzędziowej?

Przedmioty wykonywane ze stali narzędziowej służą do szeroko pojętej obróbki różnych surowców – np. poprzez przecinanie, przekuwanie, odlewnictwo czy skrawanie. Jest więc konieczne, aby jej poszczególne rodzaje były trwałe i dostosowane do czynności, jakim mają służyć wykonane z nich narzędzia.

  • Stale narzędziowe do pracy na zimno – cechują się wysoką twardością i odpornością na ścieranie. Wykonuje się z nich narzędzia, które podczas użytkowania nie nagrzewają się powyżej 180 stopni Celsjusza. Zwiększona hartowność tego materiału pozwala na wytwarzanie narzędzi o dość skomplikowanych kształtach, jak np. pierścienie do przeciągania czy płyty tnące, a także urządzenia do walcowania i wytłaczania. Z kolei z gatunków o niższej zawartości węgla robi się dłuta i inne przedmioty odporne na uderzenia.
  • Stale narzędziowe do pracy na gorąco – stal narzędziowa tego rodzaju ma wysoką odporność na zmęczenie cieplne, zachowuje też swój kształt mimo działania wysokich temperatur. W zależności od gatunku wykonywane z niej narzędzia mogą być użytkowane w temperaturze 250–700 stopni Celsjusza. Z wariantów wysokostopowych wykonuje się m.in. formy do odlewania pod ciśnieniem czy matryce do pras – z uwagi na powolne i długotrwałe nagrzewanie się ich podczas pracy. Z kolei warianty średniostopowe ze względu na wyższą odporność na zmęczenie cieplne wykorzystywane są do produkcji kowadeł, młotów oraz innych tego typu narzędzi, które muszą być twarde i zarazem elastyczne.
  • Stale szybkotnące – cechują się m.in. twardością, a także odpornością na ścieranie i odpuszczające działanie ciepła. Wykonuje się z nich narzędzia skrawające, w tym takie przeznaczone do pracy w trudnych warunkach – np. przy wysokiej szybkości skrawania i dużym przekroju wióra.
  • Stale na formy do tworzyw sztucznych – wykorzystywane są do tego celu ze względu na wykazywaną przez nie odporność na działanie korozji oraz silnych preparatów chemicznych.