Jakie są najważniejsze parametry stali?

Zacznijmy wprost: nie ma jednej odpowiedzi na pytanie, które zadajemy w tytule naszego wpisu. Stal to temat bardzo obszerny, ponieważ już sama klasyfikacja tego materiału może mieć różny wymiar. Możemy mówić na przykład o gatunkach stali ze względu na zastosowanie – o stali konstrukcyjnej, narzędziowej, czy o stalach specjalnych, a te grupy dalej rozwijać w szersze sieci. W naszym wpisie skoncentrujemy się na stali narzędziowej i opowiemy o jej najważniejszych parametrach.

Co decyduje o tym, jakie parametry stali są najważniejsze?

Stal narzędziowa zawsze musi cechować się przede wszystkim wysokim stopniem twardości, odporności na ścieranie i udarności. Inne właściwości będą istotne na przykład dla stali zbrojeniowej, gdzie istotny będzie stosunek wytrzymałości na rozciąganie do granicy plastyczności. O tym, jakie są najważniejsze parametry stali, decyduje to, do czego dana stal będzie wykorzystywana, jakie siły będą docelowo działać na produkt, który z niej powstanie, czy w jakich warunkach owa stal będzie pracować.

Przykład porównania gatunków stali narzędziowej

Piszemy o najważniejszych parametrach stali w taki, a nie inny sposób nie przypadkowo. Chcemy zwrócić uwagę naszym czytelnikom na to, że nie musimy próbować szukać naukowych publikacji i tabelek do tego, by określić, co jest najistotniejsze przy wyborze konkretnego gatunku stali. Przykład: choć skład gatunku stali ma oczywiście wpływ na jej właściwości, nie musimy szukać wskaźników, ile danego pierwiastka powinna zawierać, by spełniała nasze oczekiwania. Rzućmy okiem na porównanie dwóch gatunków narzędziowej stali do pracy na zimno i przykładową zawartość chromu:

• 2080 / NC11 / X210Cr12 – ma w składzie 11,0-13,0% chromu,
• 2746 / 45NiCrMoV16-6 – ma w składzie 1,40-1,60% chromu.

Pierwsza stopowa stal narzędziowa do pracy na zimno cechuje się bardzo dużą odpornością na ścieranie, ale mniejszą odpornością na uderzenia. Można ją stosować do produkcji narzędzi tnących do blach, wykrojników do plastiku i papieru, narzędzi do obróbki drewna, noży krążkowych, rolek i walców do walcowania na zimno.

Druga stal charakteryzuje się za to wysoką udarnością, to stal utwardzana w powietrzu lub oleju. Można z niej produkować na przykład nożyce do cięcia złomu, czy narzędzia gnące.

Stale różnią się oczywiście całym składem chemicznym, przy czym przykładowa zawartość chromu jest tu bardzo wyraźna. Nie musimy jednak przeprowadzać głębokich analiz, by znaleźć stal narzędziową, która będzie odpowiednia do naszych produktów. Nasi pracownicy pomogą wybrać!